De kunst van het kijken... Zien wat wel kan

Mevrouw Picasso heeft jarenlang prachtige en heel veel schilderijen gemaakt. Er hangen er 2 in haar appartement. Ik vind ze geweldig. Door de ziekte dementie en verminderde kracht in haar handen zou mevrouw niet meer kunnen schilderen. Oh nee? Ik ben nieuwsgierig. Ik wil graag kijken wat mensen nog wèl kunnen. Vandaag ben ik bij mevrouw Picasso aan tafel gaan zitten. Na 7 a 8 weken hier op mijn nieuwe werkplek, lijk ik haar vertrouwen te winnen. Waar mevrouw Picasso me eerst vragend en nieuwsgierig aan blijft kijken en verder niet veel zegt dan ja en nee, komen er langzaam vragen, andere opmerkingen of zelfs haar hand aait dankbaar over mijn arm. Ik kom erachter dat ze van humor houdt. Ze maakt grapjes die uit onverwachte hoek komen. Echt een harde lach zie ik (nog) niet. Haar ogen zeggen alles! ‘Wat ben jij een knappe vent’ (Ja, vent, dat lezen jullie goed ;-) ) ‘Wie ben jij?’ ‘Hoef ik niet alles op te eten?’ ‘Ben je er weer?’ ‘Dat lus ik niet.’ ‘Ik ga mee zingen.’ Zomaar wat vragen en opmerkingen die voorbij komen.

De kunst van het kijken

Ik begin voorzichtig over haar mooie schilderijen, dat ik ook heel graag mag tekenen en creatief bezig wil zijn. En vraag of ze zin heeft om met mij te schilderen? Vandaag niet. Maar een ander keertje misschien wel? Ja, andere keer. Leuk! Gaan we samen een mooi schilderij maken. Ja. En ik probeer toch nog even door te pakken: Wil je wel iets samen gaan tekenen? Nu. Op dit moment. Zonder de verf en de kwasten. Ja! Dan pak ik papier en potloden erbij. Zullen we een mooie bos bloemen gaan tekenen. Nee! Haha, ik geniet hier zo van. En schiet in de lach. Dit zijn duidelijke en korte antwoorden! Wat vind je leuk om te tekenen? Weet ik niet. Geen bloemen dus, herhaal ik. Wat dacht je van vogels? vraag ik bedenkelijk aan haar. En meteen zegt ze JA.

Zien wat wel kan

En zo begin in met een tak op het grote A3 papier. Ondertussen teken ik het lijfje van de eerste vogel. Natekenen. Oh... je wilt de vogel natekenen? Zal ik hem eerst verder afmaken? Want de vogel ziet nog niks. En zo tekenen we verder. Ja, WE. Want mevrouw zegt hardop wat ik teken. Ogen. Precies de ogen! En wat heeft ze nog meer? Een staart. Juist. En ik teken de staart. Vleugels. De snavel. Klaar! Nee, volgens mij kan ze nog niet staan. Poten. Precies! Zijn poten. Vervolgens vertel ik nog simpel en kort dat deze vogel wel een vriendje wil. En dat ze samen kussen (zie mijn Leuke uitspraak van laatst) Kijk ze zijn verliefd! Wijzend naar de snavels die elkaar raken. Ik teken een symbool erbij, kijk naar het gezicht van mevrouw Picasso. Ze geniet: Een hart! roept ze. En daar is haar mooie glimlach, die ik als ‘cadeautje’ krijg te zien. Dan het moment dat ik een potlood in haar hand geef. Ze houdt het goed vast, maar ik zie al snel dat ze moeite heeft om met een beetje kracht de lijnen op het papier te drukken. Kan ik niet. Ik vraag of ik mag helpen. We gaan het SAMEN proberen! En na de korte ja, pak ik met mijn hand, die van haar. Samen beginnen we aan het lijfje van de vogel. En terwijl we tekenen, verschijnt precies dezelfde vogel op papier. Als we elkaar aankijken, zie ik de trots, zelfvertrouwen en eigenwaarde bij mevrouw Picasso groeien. 

Mensen leren kennen

Als het tegen vijven loopt, komt ze terug van haar bezoek. De plek waar mevrouwtje Picasso meestal aan tafel wil zitten, is bezet. Ik vraag of ze het leuk vindt om tegenover de andere bewoonster te gaan zitten. En dan leg ik uit dat het wel fijn kan zijn. Zo eet je misschien wel beter, omdat je minder om je heen ziet gebeuren! Dat denk ik ook, zegt ze. Ik voel (want zeker weten doe ik het niet) dat ze af en toe woorden zegt, die niet passen of kloppen bij wat ze echt wil, maar ik besluit dit vanavond eens aan te kijken. Tot mijn grote verbazing, zie ik dat ze even later geheel zelfstandig haar heerlijk uitziende ‘kouwe schotel’ met een vork zit te eten! (Klinkt gek misschien, maar meestal heeft ze hulp nodig, omdat haar handen de weg naar haar mond niet weten te vinden.) Rust, weinig beweging om haar heen en stilte doen deze vrouw goed. De drukte om haar heen, geven veel prikkels. Mensen leren kennen is een kunst op zich. We zullen zien waar dit toe kan leiden. Hopelijk gaat ze weer wat in gewicht aankomen. En hopelijk gaan we ook samen een mooi schilderij maken! Genoeg uitdagingen te gaan hier op Corte Foort. Zowel voor mezelf als met de bewoners. Elke dag leren. Jezelf ontwikkelen. De bewoners prikkelen. Inspireren. Motiveren. Elke dag lachen, soms ook een traan, maar elke dag met plezier naar je werk mogen. Elke dag zo fijn mogelijk. Elke dag...

Meteen na deze creatieve dag, had ik weer een late dienst. Als ik een bel krijg van het appartement van mevrouw Picasso klop ik op de deur. "Oh, je bent er al!" zegt haar echtgenoot. "Daar heb je die leuke vent!" zegt mevrouw als ze me in de deuropening ziet staan! "Uhhmm, kijk eens goed. Dat is een jongedame", zegt haar man een beetje gegeneerd en verontschuldigend naar mij toe. Mevrouw Picasso kijkt naar mij. Dan naar haar man. En vervolgens weer naar mij. Geeft niet, stel ik hen beiden gerust. Ik kan er om lachen. Ze herkent me gewoon, geloof ik. Ik zie het als een mooi compliment! 

(NB. Alle namen die ik gebruik zijn fictief i.v.m. privacy van onze bewoners. Deze keer zijn kunstenaars of kunstenaressen aan de beurt ;-)