Tafelvoetbal

Daar zit je dan. Op je nieuwe werkplek. Het is hier prachtig. (In mijn volgende blog neem ik jullie mee voor een rondleiding. ;-) ) Ik doe veel inspiratie op. Vooral in het begin ben je nog aan het vergelijken. Dat gebeurt automatisch. Het is bijzonder om te zien. Hetzelfde werk, dezelfde organisatie, de zorg voor bewoners met een bepaalde vorm van dementie die niet meer zelfstandig kunnen wonen en toch zijn er veel verschillen. Het prikkelt mijn nieuwsgierigheid. Ik wil veel delen met mijn nieuwe collega’s. En andersom ook met mijn oud-collega’s. Eigenlijk met iedereen die het wil horen! Mijn enthousiasme en motivatie om nieuwe dingen te leren en mezelf verder te ontwikkelen lijkt groter dan ooit. Ik weet niet of het kan, maar OOK hier zit ik weer op mijn plek. Letterlijk zit ik deze keer! In een grote ontmoetingsruimte op ‘n stoel aan een ronde tafel met 2 vrolijke dames. Ze zijn allebei aan het puzzelen. Ik kijk mee. Af en toe zoek ik een puzzelstukje en vraag of ik mag kijken of het past. Ik maak een praatje. Stel mezelf voor. Langzaam begin ik alles en iedereen te leren kennen. Ja, het voelt fijn om hier te zijn. Ik ga jullie ook vanaf mijn nieuwe werkplek, ook een psychogeriatrische afdeling maar dan bij Corte Foort in Oss, naar de mooie en dagelijkse momenten in de zorg. En binnenkort zelfs vanaf een nieuwe website. Daar wordt achter de schermen ondertussen hard aan gewerkt!

Gek op voetbal

Ik zie een meneer aan een andere tafel zitten. Het is een grote lange tafel. Eigenlijk zijn het 2 tafels die met de korte kant tegen elkaar staan. Meneer Autoweek is veel op zijn eigen kamer. We stimuleren en nodigen hem regelmatig uit om in de huiskamer te komen eten of iets leuks te doen. Het valt me op dat hij zo rustig aan tafel zit. Ik loop naar ‘m toe. Vraag of ik bij ‘m mag komen zitten. “Dat moet jij weten. Ik verbied het je niet.” zegt hij vrij monotoon. Ik slik een keer. Best lastig, deze opmerking. Beetje cryptisch. Vindt hij het prima? Heeft hij geen zin in een gesprek met mij? Ik weet het niet zo goed. Voorzichtig pak ik een kruk erbij en ga aan de kopse kant van de tafel zitten. Ik vertel dat ik nieuw op deze locatie ben. Dat ik graag mensen wil leren kennen. Of het goed is, als ik hem ook wat vragen mag stellen. “Wat wil je weten?” krijg ik kort maar krachtig terug. Het meest voor de hand liggende is nu te vragen hoe het gaat? Dat doe ik niet. Ik weet dat meneer nog moet wennen en dat hij in het buitenland heeft gewoond en probeer die richting op te gaan. "Gaat u graag op vakantie?" vraag ik dan. “Ja, nou... ik ben al weer een paar jaar terug, maar heb bijna 23 jaar in het buitenland gewoond. Hele aardige mensen daar." En met losse zinnen verteld hij verder. "Lekker eten." Hij noemt nog een naam. "Die is ook terug. Heeft het moeilijk." Ik probeer zijn verhaal te volgen. Praat hij over zichzelf? Of toch over iemand anders? Soms stopt meneer met praten. Dan weet hij even niet wat hij wil zeggen. Er zijn ook momenten dat ik hem niet begrijp. Dan herhaal ik zijn woorden. En vraag of ik het goed begrepen heb. En zo eindigen we, na ruim een kwartier, ons gesprek met nog een hobby van meneer: Voetbal! De Voetbal International (een wekelijks voetbaltijdschrift), dat ik vanmorgen in de vitrinekast zag liggen, heb ik erbij gepakt. Meneer … is gek op voetbal. Gaat graag kijken. “Hey, dat is Koeman”, reageert hij gelijk als ik de voorkant laat zien! “Bijna goed, het is de Frank de Boer!” zeg ik. "Haha, natuurlijk dat wist ik wel hoor. Nu weet jij het ook!” probeert hij zijn kleine vergissing goed te praten… En ik lach natuurlijk met hem mee. Leuk toch?

Gedachten lezen

Ik bedank meneer Autoweek voor dit gesprek en laat hem met rust. Dit is een moment om even de afwas tussendoor te doen. De bewoners maken een puzzel, lezen wat in een tijdschrift, hebben bezoek in hun appartement of sluiten lekker de ogen. Iedereen doet op dit moment lekker zijn eigen ding. Na een poos zit meneer Autoweek nog op dezelfde stoel aan dezelfde tafel. Af en toe een kort gesprek met de buurvrouw. Verder rond kijkend van wat er om hem heen allemaal gebeurd. Soms vraag ik me af wat er in de hoofden van de bewoners rond spookt? En dan bedenk ik me dat gedachten mogen blijven waar ze zijn. Ik heb er zelf al zoveel! Bijvoorbeeld of meneer zin zou hebben in een potje voetbal?

Ik besluit een bal te gaan zoeken. Als ik terug kom met een zachte blauwe bal, ga ik deze keer tegenover meneer aan tafel zitten. In mijn eentje rol ik de bal tussen mijn handen. Met een schuin oog, hou ik de bewoners die aan deze tafel zitten in de gaten. Ik ben benieuwd of ik iemand ‘mee krijg’. Ik zoek de uitdaging op. Een mevrouw heeft haar ogen dicht. De geluiden om haar heen, neemt ze wel op. Dat zie ik, want af en toe gaan haar ogen open. Op de andere kopse kant is net een mevrouw terug van haar bezoek. Ze drinkt appelsap. Links naast haar zit nog een mevrouw die in een tijdschrift ‘aan het lezen’ is. Ze staart naar de foto’s die ze ziet. Misschien leest ze enkele woorden of zinnen. Ze slaat de bladzijden niet om. Heel af en toe tilt ze haar hoofd omhoog en kijkt wat rond. 

Wie doet er mee?

Ik rol dus met de bal wat op en neer. Ik kijk naar rechts en zie dat mevrouw Libelle me stiekem toch wel een beetje in de gaten aan het houden is. Als de bal richting haar dreigt te rollen, reageert ze vrijwel direct met haar hand alsof ze de bal wil tegen houden. “Wie wil met mij meedoen?” Geen reactie. Ik zie meneer Autoweek zijn neus omhoog gebaren zo van: ‘Geen zin.’ Mevrouw Libelle houdt haar gezicht naar beneden gericht. Hmmm…? Ook niet zo’n zin. Terwijl ik deze twee juist wilde prikkelen om mee te doen, reageert de dame op het einde aan de tafel aan de kopse kant, zo’n 3 meter van me vandaan: “Ik!” zegt ze enthousiast. “Oh, wat leuk! Komt ie!” zeg ik. En meteen rol ik de bal over de lange tafel naar mevrouw Seasons. Mijn collega heeft net op tijd het glas appelsap aan de kant gezet! (Oeps…leerpuntje… Loopt goed af!) Mevrouw Seasons houdt de bal goed tegen en met gemak rolt ze enthousiast deze weer terug naar mij. Dit gaat een paar keer zo op en neer. Totdat de bal per ongeluk bij mevrouw Libelle rechts van mij terecht komt. En zij rolt de bal terug. Ze glimlacht. Vanaf dat moment blijven haar ogen open en speelt ze toch mee! We zijn nu met zijn 3-tjes. Dat duurt niet lang. Bewust rol ik de bal ook nog naar mijn overbuurman. Ik zag een grimas op zijn gezicht. Ondanks dat meneer Autoweek zei niet veel zin te hebben om te ‘voetballen’ stoot hij enthousiast met zijn hand tegen de bal. En ook hij is nu van de partij. Er verschijnt een lach op zijn gezicht! Twee keer geeft hij zelfs een ‘kopbal’ terug naar mij, nadat ik de bal ook zo naar hem kopte. Om in voetbaltermen te blijven: Meneer had even een goede voorzet nodig. Dit was een inkoppertje! Hij geniet nu zichtbaar van dit mini (voet)balspel. 

Als laatste deelnemer is ook mevrouw VT Wonen van de partij. Als de bal per ongeluk over haar tijdschrift rolt, ben ik even bang voor haar reactie. Zal ze boos reageren? Er iets van zeggen? Wat ik heel goed zou begrijpen. Maar het tegendeel is waar. Ook zij begint te lachen. Ze vindt het leuk. Ze blijft ‘lezen’, met haar hoofd gebogen naar beneden. Maar ondertussen doet ze gewoon mee. En telkens als de bal bij haar in de buurt komt, dan komt die lach ook bij haar op ‘t gezicht. Soms laat mevrouw VT Wonen de bal gewoon doorrollen. En valt ie op de grond. (Haha, dat noemen ze dus regie in eigen hand houden!) Soms slaat ze met haar hand tegen de bal richting buurvrouw mevrouw Seasons. Wat geniet ik van dit moment. Alle zes genieten we van dit moment. Zes? Ja zes, want ook mijn nieuwe collega staat aan te moedigen en even 'langs de lijn' voetbal te kijken! 

(NB. Alle namen die ik gebruik zijn fictief i.v.m. privacy van onze bewoners. Deze keer zijn namen van  tijdschriften aan de beurt ;-)